بازتابی از روح زمانه در اشعار برتولت برشت
معرفی کتاب
«هرگز مگو هرگز» یکی از مشهورترین آثار شاعر و نمایشنامهنویس آلمانی، برتولت برشت است که با آثارش انقلابی در ادبیات ایجاد کرد.
این اثر که شروع آن با پیشگفتاری از «هانا آرنت» است، مجموعهای از عاشقانهها، ترانهها، شعرهای کوتاه و بازسراییها است که در آن، برشت به بررسی مسائل اجتماعی، سیاسی و فلسفی میپردازد.
«هرگز مگو هرگز» تنها یک مجموعه شعر نیست، بلکه یک سفر به درون روح و ذهن یکی از بزرگترین شاعران قرن بیستم است که جهانبینی عمیقی به شما میدهد.
نگاهی به درون جهان برشت
برشت در «هرگز مگو هرگز» در کنار پرداختن به مفاهیمی مانند عشق و زیبایی، به مسائل اجتماعی همچون جنگ، فقر و نابرابری و بیعدالتی نیز میپردازد. در واقع نگاه این نویسندهی شهیر آلمانی به جهان و پیرامون خود نگاهی انتقادی است. او با زبان روحنواز شعر به گونهای ساده و شیوا سازوکار ظالمانه و ناعادلانهی موجود در جوامع را به باد انتقاد میگیرد.
در این اثر ارزشمند خواننده به اعماق روح برشت سفر میکند.
چرا نویسنده «هرگز مگو هرگز» تا این حد مورد توجه قرار گرفت؟
برشت اغلب به دلیل رویکرد نوآورانهاش به تئاتر، تواناییاش در برانگیختن افکار و کمکهایش به گفتمان سیاسی و اجتماعی، بسیار مورد توجه قرار میگیرد. آثار او به دلیل پیچیدگی، عمق، و مرتبط بودنشان تحسین میشوند و به موضوعات ماندگاری مانند جنگ، سرمایهداری و حقوق بشر پرداختهاند.
عواملی که «هرگز مگو هرگز» را خواندنی میکند
• مفاهیم سیاسی و اجتماعی در شعر: برشت یکی از پیشگامان شعر سیاسی و اجتماعی در آلمان بود. او در این اثر زبان دلنشین شعر را به خدمت گرفته تا با مطرح کردن مسائل اجتماعی و سیاسی روز ذهن خواننده را به تفکر و تحلیل وادارد.
• استفاده از زبان ساده و شیوا و قابل فهم برای همه: برشت طوری مفاهیم پیچیده را در قالب زبانی ساده و روان به نمایش میگذارد که مفهوم آن برای عموم قابل درک باشد. استعارهها و تشبیهات زیبایی که در این اثر مورد استفاده قرار گرفته آن را تبدیل به اثری محبوب و ماندگار کرده است.
• تنوع در موضوعاتی که به آن پرداخته شده: چیزی که نشان از وسعت دید و دغدغههای متعالی نویسنده دارد، تنوع موضوعی است که در این اثر به آن پرداخته است. موضوعات مختلفی همچون عشق و زندگی روزمره و مسائل اجتماعی و سیاسی.
• تأثیرگذاری بر آیندگان: شعرهای برشت بر نسلهای زیادی از شاعران و نویسندگان در دوران مختلف تأثیر گذاشته است. او با دیدگاه انتقادی و جسورانهاش، الهامبخش بسیاری از هنرمندان بوده است.
فهرست عناوین کتاب
فصل 1-برتولت برشت از زبان خودش
فصل 2-عاشقانه ها و اندوه واره ها
فصل 3-ترانه ها, چکامه ها و شعرهای بلند
فصل 4-شعرهای کوتاه
فصل 5-بازسرایی ها, اقتباس ها و یادواره ها
فصل 6-کودکانه ها
چه ترجمههایی از این کتاب در فارسی در دسترس است؟
ترجمهی علی عبداللهی، نشر گل آذین
طرفداران «هرگز مگو هرگز» دیگر سراغ چه کتابهایی بروند؟
کتاب خاطرهای در درونم است! اثر آنا آخماتووا
کتاب گزیده اشعار هاینریش هاینه
کتاب عاشقانه های گوته، اثر یوهان ولفگانگ فون گوته
یک جرعه از کتاب
نمی خواهم بهای همراهی را با حساب و کتاب بسنجم.
یا در اندیشه ی خوب و بدش باشم.
نمی خواهم بدانم دوستم می دارد یا نمی دارد.
می خواهم با کسی بروم که دوستش دارم.
اهل جنگل های سیاهم
مادرم، وقتی در بطنش بودم
مرا به شهرها آورد، و سرمای جنگل ها
تا روز مرگ در من خواهد ماند.
در شهر آسفالت خانه دارم.
از روز ازل پابند آیین مرگم:
پابند روزنامه ها و توتون و تلخابه.
بدگمان، تنبل و سرانجام خوشنود.
به هر آن چه که احساس میکنی.
گفته است بدون تو نمیتواند زندگی کند.
تو اما بیندیش که او در دیدار دوباره
تو را به جا خواهد آورد!
لطفی در حقم کن و زیاد دوستم نداشته باش!
از آخرین باری که زیاد دوستم داشتند به بعد
کمترین محبتی ندیدم.
فرودستان بسیاری تلف می شوند.
آن ها که از کامیابی قدرتمندان سهمی نداشتند،
از ناکامی شان حتما سهمی می برند.
کالسکه ای که واژگون می شود
با خود به قعر دره می کشاند،
حیوانات عرق ریزی که آن را می کشند...
هموارش کردند...
و درهات را، پُر...
بر تو اکنون
راهی صاف میگذرد...
زندگی بیقدر است
آن را لاجرعه سر بکشید!
وقتی بخواهید وانهیدش
بسندهتان نخواهد بود!
درباره نویسنده
برشت عضو یک حزب سیاسی بود و برای روزنامههای سیاسی نقد مینوشت. اما بعداً نمایشنامههای او در آلمان ممنوع شد و او مجبور شد از کشورش فرار کند. او به کشورهای مختلفی سفر کرد و در نهایت در آلمان شرقی ساکن شد و یک گروه تئاتر را اداره میکرد.
برشت روش بازیگری خاصی را پیشنهاد میکرد که باعث میشد تماشاگر به جای اینکه با شخصیتها همدردی کند، بیشتر به فکر و تحلیل داستان بیفتد.
شعرهای برشت در دو کتاب مهم جمعآوری شدهاند. او انواع مختلفی از شعر مینوشت، از شعرهای عاشقانه گرفته تا شعرهای سیاسی و اجتماعی. برشت در زندگی پرشور و پویای خود، از شعر به عنوان ابزاری برای بیان احساسات و افکارش استفاده میکرد. او در سال ۱۹۵۶ درگذشت و در برلین به خاک سپرده شد.
سوالات متداول
شما با خواندن اشعار غنی برشت، با یکی از بزرگترین شاعران قرن بیستم آشنا میشوید که در عین اینکه شما را به تفکر دربارهی مسائل اجتماعی و سیاسی وامیدارد، با واژگان ادبی زیبا به پربار شدن زبان شما کمک میکند.