جغد سیاه
معرفی خواندنی‌ترین کتاب‌ها
دسته بندی: اقتصاد

حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد

یانیس واروفاکیس
6 دقیقه
حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد
18
0
اقتصاد به زبان خودمانی
درباره‌ی کتاب «حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد»

معرفی کتاب

کتاب «حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد» (یا Talking to My Daughter About the Economy) نوشته‌ی یانیس واروفاکیس، اقتصاددادن و سیاستمدار یونانی است که ابتدا در سال 2013 در یونان منتشر شد و بعد در 2017 به انگلیسی ترجمه و در بریتانیا انتشار یافت. همان‌طور که از عنوان کتاب مشخص است، واروفاکیس طیف گسترده‌ای از موضوعات را مثل سرمایه‌داری، جهانی شدن، بحران اقتصادی و نابرابری را به زبانی ساده برای دخترش شرح می‌دهد. 

موضوع کتاب حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد

ساختار «حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد» به چه صورت است؟ 

 کتاب در واقع نامه‌هایی است که واروفاکیس خطاب به دخترش نوشته و در آن‌ها مفاهیم اقتصادی و رابطه‌شان با یکدیگر را توضیح داده است. 

ویژگی «حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد» نسبت به دیگر کتاب‌ها در این حوزه

واروفاکیس به زبانی واضح و خودمانی می‌نویسد تا برای عموم مخاطبان قابل فهم باشد. او به سراغ اصطلاحات تخصصی حوزه اقتصاد و مدل‌های ریاضی پیچیده نمی‌رود، در عوض از زبان محاوره و داستان‌گویی استفاده می‌کند. 
نویسنده با استفاده از ساختار نامه، لحن و حال‌وهوایی شخصی و خودمانی به کتاب داده است. این رویکرد مفاهیم کتاب را ملموس و گیراتر از کتاب‌های این حوزه کرده است. 
واروفاکیس رویکردی مترقی و انسان‌محور به علم اقتصاد دارد و به این طریق دانش قراردادی را به چالش می‌کشد و خواننده را تشویق می‌کند درباره‌ی مسائل اقتصادی، تفکری نقادانه داشته باشد. 
بحث و شرح طیف گسترده‌ای از موضوعات اقتصادی، این کتاب را منبعی مفید برای خوانندگانی کرده است که می‌خواهند درک وسیع‌تری از علم اقتصاد داشته باشند. 

بخشی از کتاب حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد

ایده‌ی نوشتن این کتاب از کجا آمد؟

انگیزه‌ی اولیه‌ی یانیس واروفاکیس این بود که مفاهیم پیچیده‌ی دنیای اقتصاد را برای دختر نوجوانش توضیح دهد، چون دخترش کنجکاو بود در مورد بحران اقتصادی‌ای که یونان و جای جای دنیا را فراگرفته بود بیشتر بداند. واروفاکیس دغدغه‌های بزرگ‌تری هم در مورد وضعیت اقتصاد جهان و تأثیر سیاست‌های اقتصادی بر زندگی مردم داشت، برای همین تصمیم گرفت این کتاب را در قالب نامه‌هایی به دخترش بنویسد و هدف و دغدغه‌هایش را برآورده کند.  

نویسنده در «حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد» چه می‌گوید؟

نویسنده در این کتاب با استفاده از نمونه‌های روزمره و داستان‌گویی، موضوعات و مفاهیم پیچیده و سخت‌فهم اقتصاد را به زبانی ساده و گیرا برای مخاطب عام بیان می‌کند. واروفاکیس معتقد است فرضیه‌های سیاسی و ایدئولوژیکی، علم اقتصاد را شکل داده‌اند و اغلب اوقات بدنه‌ی اصلی نظریه‌های اقتصاد در خدمت منافع قدرتمندان است. او تأکید می‌کند که علم اقتصاد فقط یک رشته‌ی نظری نیست، بلکه علمی است که می‌توان پیامدهایش را در زندگی مردم دید. از نظر واروفاکیس فهم علم اقتصاد کمک می‌کند در زندگی شخصی و سیاسی آگاهانه تصمیم‌ بگیریم.

زبان ساده کتاب

جوایز و عملکرد «حرف‌هایی با دخترم درباره‌ی اقتصاد‌»

این کتاب به محض انتشار با استقبال مخاطبان روبرو شد، به خصوص مخاطبانی که به دنبال یک معرفی ساده و قابل فهم از مسائل اقتصادی بودند. بسیاری از رسانه‌های لیبرال این اثر را ستودند و نگرش انتقادی واروفاکیس به جریان اصلی اقتصاد و تأکیدش بر عدالت اجتماعی و دموکراسی اقتصادی را تحسین کردند. 

اگر از این کتاب خوشتان آمد، این را هم پیشنهاد می‌کنیم

اقتصاد دونات، کیت راورث، ترجمه حسین عباسی‌نژاد، انتشارات دانش نگار
بدهی: پنج هزار سال نخست، دیوید گریبر، ترجمه علی معظمی، نشر چشمه
ثروت ملل، آدم اسمیت، ترجمه سیروس ابراهیم‌زاده، انتشارات پیام
سرمایه در سده‌ی بیست و یکم، توماس پیکتی، ترجمه ناصر زرافشان، انتشارات نگاه
دکترین شوک، نائومی کلاین، ترجمه میرمحمود نبوی و مهرداد شهابی، انتشارات اختران
دولت کارآفرین، ماریانا مازوکاتو، ترجمه حمید پاداش، نشر چشمه

مروری بر آنچه خواندیم

کتاب «حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد» نوشته‌ی یانیس واروفاکیس، اقتصاددادن و سیاستمدار یونانی است که در آن طیف گسترده‌ای از موضوعات را مثل سرمایه‌داری، جهانی شدن، بحران اقتصادی و نابرابری را به زبانی ساده برای دخترش شرح می‌دهد. 
کتاب در واقع نامه‌هایی است که واروفاکیس خطاب به دخترش نوشته و در آن‌ها مفاهیم اقتصادی و رابطه‌شان با یکدیگر را توضیح داده است. 
واروفاکیس رویکردی مترقی و انسان‌محور به علم اقتصاد دارد و به این طریق دانش قراردادی را به چالش می‌کشد و خواننده را تشویق می‌کند درباره‌ی مسائل اقتصادی، تفکری انتقادی داشته باشد. 
واروفاکیس معتقد است فرضیه‌های سیاسی و ایدئولوژیکی، علم اقتصاد را شکل داده‌اند و اغلب اوقات بدنه‌ی اصلی نظریه‌های اقتصاد در خدمت منافع قدرتمندان است.

Separator

یک جرعه از کتاب

وقتی آدم مثل تو در سیدنی زندگی کند و بزرگ شود، معلمان مدرسه زمان و درس‌های زیادی را صرف این می‌کنند که تو و همکلاسی‌هایت را از بی‌عدالتی مهیب و زننده‌ای آگاه کنند که «سفیدپوستان» استرالیایی در حق ساکنان اصلی این کشور یعنی بومیان استرالیا روا می‌داشتند؛ آن‌ها درس‌ها و ساعات زیادی را صرف توضیح فرهنگ باشکوه بومیان می‌کنند که استعمارگران سفیدپوست اروپایی طی دو قرن زیر پا لگدمال کرده‌اند؛ و از شرایط فقر تکان‌دهنده‌ای می‌گویند که بومیان همچنان، در نتیجه‌ی آن دو قرن غارت و تحقیر، در آن به سر می‌برند. اما آیا تا به حال فکر کرده‌ای که چرا این انگلیسی‌ها بودند که به استرالیا حمله کردند و زمین بومیان را آن‌طور تصرف کردند و تقریباً در این فرایند آن‌ها را محو کردند و نه برعکس؟ چرا جنگجویان بومی استرالیا در شهر دوور پیاده نشدند و به سرعت به سمت لندن پیشروی نکردند و هر انگلیسی را که جرئت مقاومت داشت، از جمله خود ملکه را، نکشتند؟ شرط می‌بندم هیچ‌کدام از معلمان مدرسه‌ات جرئت طرح این پرسش را ندارند.
وقتی در حباب رونق و شکوفایی غرب بزرگ شوی بیشتر بزرگ‌ترها به تو خواهند گفت که کشورهای فقیر به این دلیل فقیرند که اقتصادشان «ضعیف» است ـ بماند که معنای این حرف چیست. آن‌ها این را هم خواهند گفت که فقرای جامعه‌ی خودت نیز به این دلیل فقیر هستند که چیزی برای فروش ندارند که دیگران واقعاً بخواهند ـ خلاصه این‌که آن‌ها چیزی برای عرضه به بازار ندارند.
به همین دلیل است که تصمیم گرفتم درباره‌ی چیزی به نام اقتصاد با تو حرف بزنم؛ در جهان تو و من هر بحثی در این باره که چرا برخی افراد فقیرند در حالی که برخی دیگر پولشان از پارو بالا می‌رود، یا حتی این‌که چرا انسان دارد کره‌ی زمین را نابود می‌کند، حول چیزی می‌چرخد که به آن اقتصاد گفته می‌شود. و اقتصاد به چیزی ربط دارد که به بازار معروف است. اگر می‌خواهی سهمی در آینده‌ی انسان داشته باشی، نمی‌توانی وقتی کلماتی مثل «اقتصاد» و «بازار» گفته می‌شوند خودت را به آن راه بزنی و بی‌محلی کنی.
مازاد چیست؟ در آغاز، مازاد به معنای هر محصول زمین بود که، بعد از اینکه خودمان را سیر کردیم و بذرهایی را برای کاشتن به جای آن‌ها که اول کاشته بودیم برداشتیم، باقی می‌ماند. به عبارت دیگر، مازاد مقادیر اضافه‌ای است که اجازه‌ی انباشتن و استفاده در آینده را می‌دهد ـ مثل گندم که برای روزهای سخت (که چه بسا برداشت بعدی با تگرگ نابود شود) نگه داشته می‌شود یا به عنوان بذر اضافی برای کاشتن در سال بعد، افزایش تولید، و زیاد کردن مازاد، در سال‌های پیش رو استفاده می‌شود. در اینجا باید به دو نکته توجه داشته باشی. نخست اینکه شکار، ماهیگیری و جمع‌آوری میوه‌ها و سبزیحات که به صورت طبیعی رشد می‌کنند هرگز نمی‌توانست باعث به وجود آمدن مازاد شود، حتی اگر شکارچیان، ماهیگیران و گردآورنده‌ها فوق‌العاده پرکار می‌بودند. برخلاف غلات ـ ذرت، برنج و جو که به خوبی می‌توانند نگهداری شوند ـ ماهی، خرگوش و موز به سرعت فاسد و خراب می‌شوند. دوم، تولید مازاد کشاورزی باعث تولد شگفتی‌هایی شد که انسان بودن را برای همیشه تغییر داد: نوشتن، بدهی، پول، دولت، بروکراسی، ارتش‌ها، کشیش‌ها، فن‌آوری و حتی اولین نمونه از جنگ بیوشیمیایی.
Separator

خلاصه کتاب

کتاب با نگاهی به گذشته شروع می‌شود و به دنبال این است که ریشه‌های نابرابری اقتصادی را نشان بدهد. برای درک نابرابری اقتصادی عصر حاضر، باید سفر به دل تاریخ را آغاز کنیم و ببینیم چگونه با گذشت زمان ثروت و فقر در بین افراد جوامع توزیع شده است.
در این فصل واروفاکیس به توضیح مفهوم سرمایه‌داری می‌پردازد و اصول اولیه‌اش را که نظام‌های اقتصادی مدرن‌ را هدایت می‌کند، شرح داده است. 
ایده وام گرفتن از آینده برای برآورده کردن نیازهای امروز، چیزی است که تغییرات شگرف انقلاب صنعتی با خود آورده است: نیاز به رقابت، سرمایه را به سمت فناوری‌های جدید سوق داد، مانند اختراع ماشین بخار توسط جیمز وات. 
 نویسنده با اشاره به داستان «خوشه‌های خشم» نوشته‌ی جان اشتاین‌بک، ایده نیاز به «بازیافت» مازاد و برگرداندن آن به اقتصاد را مطرح می‌کند.  
در این فصل رابطه‌ی نرخ بهره و نرخ بیکاری را می‌خوانیم و واروفاکیس می‌گوید کاهش بهره لزوماً به رونق اقتصادی و افزایش اشتغال منجر نمی‌شود. 
در این فصل نویسنده روند کنار گذاشته‌ شدن انسان‌ها و جایگزین شدن ماشین‌آلات در کارخانه‌ها را بررسی می‌کند. 
پول، نیروی حیاتی اقتصاد است و قدرتی شگرف دارد. چند ابرسرمایه‌دار و بانک‌های مرکزی کشورها اختیار پول‌های جهان را در دست دارند، اما پیدایش بیت‌کوین اوضاع را پیچیده‌تر کرده است.  
واروفاکیس برای مسائل حاد و روزافزون انسان، مثل عقب‌ماندگی و فقر و از بین بردن محیط‌زیست، دو راهکار پیشنهاد می‌دهد. نویسنده معتقد است سپردن فرایند تصمیم‌گیری و بهره بردن از مازاد اقتصادی و مالکیت باید مسئولیتی عمومی و برابر باشد و اختیار آن باید از عهده‌ی عده‌ای ابرسرمایه‌دار انگشت‌شمار خارج شود.  
Separator

درباره نویسنده

یانیس  واروفاکیس
یانیس واروفاکیس
دیگر کتاب‌های نویسنده
یانیس واروفاکیس، وزیر دارایی سابق در کشور یونان و استاد اقتصاد است. او در سال‌هایی که بحران مالی گریبان اروپا را گرفته بود، مشهور شد. واروفاکیس به واسطه نگرش رادیکال و ضد نظام سرمایه‌داری‌اش چهره‌ای جنجالی شناخته می‌شود. واروفاکیس در حال حاضر دبیرکل جنبش دموکراسی در اروپا 2025 (DiEM25) است؛ این جریان سیاسی برای ایجاد اروپای دموکراتیک و عادلانه‌تر فعالیت می‌کند. 
Separator

سوالات متداول

این کتاب به زبانی ساده و خودمانی از بدنه اصلی اقتصاد انتقاد می‌کند و دیدگاه‌های تازه‌ای را درباره مسائل اقتصادی به شما می‌دهد.
کسانی که فکر می‌کنند از اقتصاد سر درنمی‌آورند و نمی‌توانند با مفاهیم سخت اقتصادی کلنجار بروند.
Separator
Separator

نظر کاربران

نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید.